فلسفه دو سلام آخر نماز چيست ؟

1. احساس يگانگي و همدلي مسلمانان

نمازگزار وقتي در سلام نماز به همه مؤمنان و بندگان صالح و بر خودش سلام مي دهد، احساس مي كند كه تنها نيست و يكي از آحاد امت بزرگ اسلام است و با مردان خدا، در هر جاي زمين احساس همبستگي مي كند.


2. امان خواستن از خدا ؛


واژه سلام در ميان دو معنا مشترك است : 1 درود و تحيت 2 نام مقدس خداوند .
طبق معناي اول ، معناي سلام هاي نماز روشن است ؛ ولي بر اساس معناي دوم ؛ اشاره و كنايه از اين است كه نمازگزار به اذن پروردگار، سلامتي و امن از عذاب را براي مؤمنان تفأل مي زند.
چنانكه امام صادق (عليه السلام ) مي فرمايد: « معني سلام در آخر هر نمازي ، امان است » يعني اگر نماز را در حالي كه قلبش خاضع است به جاي آورد از بلاهاي آخرت در امان خواهد بود».(1)


3. جلب رحمت الهي ،
امام علي (عليه السلام ) مي فرمايد: در معناي «السلام عليكم و رحمة الله و بركاته » از خدا ترحّم خواستن براي خود و همه بندگان است ، كه اين خود سبب ايمن شدن از عذاب قيامت است »(2)


4. ياد آوري نام الهي ؛

امام صادق (عليه السلام ) فرموده است : «سلام ، يكي از اسم هاي خدا است و اگر مي خواهي سلام نماز را به خوبي انجام داده و معنايش را ادا كني ، پس بايد از خدا بترسي و دين و قلب و عقلت را سالم نگه داري و آنها را به ظلمت گناه نيالايي. »(3)
5. تلقين نيكي ها و شايستگي ها؛

يكي از درس ها و ثمرات نماز اين است كه هر نمازگزاري ، در هر شبانه روز پنج بار به خود تلقين مي كند كه از بندگان نيكوكار و شايسته خداوند است (السلام علينا و علي عبادالله الصالحين ). كسي كه نماز مي خواند، اگر به معناي اين جمله توجّه كند، وجدانش تحت تأثير قرار مي گيرد و سعي مي كند با پيام آن تلقين مخالفت نكند و اعمال خلاف مرتكب نشود و خود را هر چه بيشتر به نيكوكاران الگو نزديك سازد.(4)


6. ارتباط با فرشتگان

سلام ، نوعي ارتباط با فرشتگان و اظهار دوستي با آنان است . در تعيين اين مطلب ، روايتي نقل شده است :
از امام صادق (عليه السلام ) پرسيدند، چرا در وقت سلام ، نمازگزار رو به طرف راست بر مي گرداند، نه به چپ ؟ فرمود: ملكي كه كارهاي بد را مي نويسد، در طرف چپ است . و چون نماز همه اش خوب است و بدي در او نيست ، به طرف راست سلام داده مي شود، نه طرف چپ. »


7. پيوند دوستي و محبت با ديگران

سلام ، خواستاري سلامتي ، امنيت ، خير و بركت و سعادت است . نمازگزار با سلام دادن ، نشان مي دهد كه دوستدار و خيرخواه همه خوبان و نيكوكاران است و همواره آرزوي سلامتي آنان را دارد. اين مسأله باعث نزديكي قلب ها به هم و مستحكم تر شدن دوستي ها و برادري ها است .



پي نوشت ها:
1- مصباح الشريعة ، ص 90، اسرار نماز، ص 162 .
2- ميزان الحكمه ، ج ، 5، ص 395 .
3- آداب الصلاة ، ص 399 .
4- رموز نماز، ص 83 .